In deze tijd de natuur in te trekken met je paard is heerlijk, maar dazen kunnen zo’n tochtje aardig verpesten voor paard én ruiter. Deze bloedzuigende plaaggeesten zijn erg agressief, zeker bij warm, broeierig weer. Ook voor paarden die op de wei of in de paddock staan, kunnen dazen voor veel ongemak en irritatie zorgen. Dazen helemaal verslaan is helaas onmogelijk, maar gelukkig zijn er wel dingen die je kunt doen om het zomerse buitenleven aangenamer te maken voor jezelf én je paard.
Bloedzuigende insecten
Dazen (Tabanidae) zijn bloedzuigende insecten die horen tot de tweevleugeligen. In Nederland en België komen enkele tientallen soorten voor. Sommige kunnen serieuze overlast veroorzaken, zoals de goudoogdaas, de runderdaas en de veel voorkomende regendaas. Afhankelijk van de streek is de daas ook wel bekend onder namen zoals bremster, bouw, daps, dazerik, blinde daas of blinde mug. Als de omstandigheden gunstig zijn (je zou het ook ongunstig kunnen noemen) zoals warm met hoge luchtvochtigheid (broeierig), kan van de ene op de andere dag plaatselijk een heuse dazenplaag ontstaan.
Zwellingen die hevig jeuken
Met mooi weer draag je vaak luchtige kleding. In een T-shirt en dunne broek ben je echter een hapklare brok. Dazen steken niet, maar knippen dwars door de huid met hun zaagtanden. Daarbij komt speeksel in de wond die zorgt dat het bloed niet stolt en makkelijk op te zuigen is. Het speeksel zorgt voor grote zwellingen en hevige jeuk. Door de krachtige zaagbek is het geen enkel probleem voor de daas om ook dwars door kleding heen te bijten!
Lichte kleuren
Ruiters, menners en ook wandelaars wordt aangeraden om tijdens het dazenseizoen altijd beschermende kleding te dragen. Loszittende blouses zijn ideaal omdat een daas dan niet tot de huid kan doordringen. Kleding van steviger materiaal zoals spijkerbroeken en hemden met lange mouw en kraag zijn een goede keuze van liefst lichte tinten, want dazen schijnen dol te zijn op donkere kleuren.
Vliegendekens
Als bescherming tegen vliegen, dazen en muggen zijn er allerlei dekens te koop. Zo zijn er dekens voor tijdens het rijden of mennen, en dekens voor op de wei. Je kent ze vast wel, die witte gewaden! Paarden hebben sneller last van oververhitting dan mensen, dus let goed op de kwaliteit van het materiaal van de deken, de kleur en luchtdoorlatendheid. Een deken met halsstuk geeft meer bescherming, maar ook minder afkoeling. Een vliegendeken met grote mazen biedt echter maar heel beperkt bescherming tegen dazen. Kies liefst een lichte kleur deken omdat donkere kleuren meer warmte vasthouden. Om de ogen te beschermen, is een goede vliegenkap een must!
Dazen-bestrijdende of -werende middeltjes
Insectenwerende middeltjes zijn nauwelijks of niet effectief, want dazen worden vooral aangetrokken door donkere kleuren, warmte, zweet en beweging. De geur van een bestrijdingsmiddel schrikt ze maar een beetje af omdat de geur van het paard als het gaat zweten al vlug overheerst. Dazenoverlast gaat altijd gepaard met warm of drukkend weer en de zweetgeur van het paard zal altijd overheersen. Bestrijdingsmiddelen op basis van gif zoals pyrethrinen en piperonylbutoxide zijn af te raden als bestrijding tegen dazen, omdat deze de daas er niet van weerhouden te bijten. De daas krijgt echter wel het gif binnen en dat levert mogelijk een gevaar op voor dieren die dazen eten.
Dazenvallen
Om de buitenrijbaan of bij weides zijn dazenvallen effectief. Dat zijn van die grote zwarte ballen met een soort ’tentje’ eroverheen. Pas op met plakmiddelen die dazen vangen, omdat die een gevaar vormen voor nuttige insecten en ook voor vogels.
Natuurlijke oplossingen
Ten slotte kun je er natuurlijk ook voor kiezen om het dazenprobleem op een natuurijke manier te verminderen of te omzeilen. Ga je het bos in, doe dat dan niet midden op de dag, maar ga als het even kan ’s ochtends vroeg of later in de avond. Zet je paard of pony na het rijden niet bezweet op het weiland, maar spuit hem eerst even af en laat hem daarna lekker rollen in het zand. Het aangekoekte zand zorgt (tijdelijk) voor een prima beschermlaag!
Bron: Mensport / Ruiteren & Mennen
Foto: Pixabay